Là doanh nhân, bạn sẽ cần hiểu biết về rượu vang. Vừa là để nâng tầm đẳng cấp thưởng thức, vừa cũng là để chuẩn bị chu đáo cho một buổi tiệc với khách hàng, đối tác… Họ sẽ đánh giá cao khi bạn hiểu biết mà để tâm vào loại thức uống và thức ăn mà bạn thiết kế: có kịch bản với bối cảnh của buổi tiệc, có sự phối hợp giữa món ăn và loại rượu, có cân nhắc không gian, và có những câu chuyện để khởi đầu, dẫn dắt…
Vậy thì đây sẽ là bài viết tổng hợp mà Tony muốn bạn cần đọc qua, ít nhất là biết để còn chém gió!
Rượu vang là gì?
Rượu vang là loại thức uống có cồn được tạo thành từ quá trình lên men của nho, để đường trong nho chuyển hóa thành cồn. Như vậy, rượu vang chứa 100% nước nho ép nguyên chất, ngoài ra không có bất kỳ một thành phần tạo vị nào khác như các loại đường, axit, enzym hay các chất dinh dưỡng khác.
Rượu vang chứa 100% nước nho ép nguyên chất
5 thông tin cơ bản cần biết về rượu vang
@ Một chai rượu vang được tạo nên từ bao nhiêu quả nho?
Theo thống kê, cần khoảng từ 600-800 quả nho (tương đương khoảng 11 chùm với mỗi quả nho nặng khoảng 2g, trung bình một chùm nho có từ 50-80 quả) để làm ra 1 chai rượu vang loại 750ml. Như vậy, mỗi 1 tấn nho sẽ cho ra 2 thùng rượu vang loại 60 gallon (khoảng 3,7l), tương đương khoảng 720 chai rượu vang loại 750ml.
Trung bình 600-800 quả nho sẽ cho ra 1 chai rượu vang loại 750ml
@ Có mấy loại rượu vang?
Hiện có 5 loại rượu vang phổ biến, bao gồm: rượu vang đỏ, rượu vang trắng, rượu vang hồng, rượu vang sủi tăm và rượu vang ngọt. Ngoài ra, rượu vang còn được phân loại theo lịch sử, truyền thống và phương thức sản xuất rượu vang của các quốc gia, bao gồm: thế giới cũ – old world (bao gồm các quốc gia trồng nho và sản xuất rượu vang thuộc châu Âu như Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Đức, Áo, Hungary,..) và thế giới mới – new world (bao gồm tất cả các quốc gia trồng nho và sản xuất rượu vang không thuộc lãnh thổ châu Âu như Chile, Argentina, Mỹ, Úc, New Zealand, Nam Phi…)
@ Nút chai đậy rượu vang
Có 2 loại nút được các nhà sản xuất sử dụng để bảo quản rượu vang: nút bấc (nút bần, được làm từ gỗ sồi) và nút vặn (nút xoáy, làm từ kim loại nhẹ). Hiện có không ít những tranh cãi xoay quanh việc sử dụng loại nút chai nào sẽ mang lại hiệu quả cao hơn, trong khi nút bần tự nhiên truyền thống ngoài công dụng giữ ẩm cho vang, tạo sự sang trọng và chứa đựng “nền văn hóa rượu vang” mỗi khi thao tác mở nút thì vẫn có thể “phá nát” vị đặc trưng của rượu do bị hỏng hoặc nặng mùi; còn nút xoáy thì tiện dụng, chi phí sản xuất thấp, mở-đóng vang nhanh chóng, dễ dàng lại góp phần bảo vệ môi trường.
Nút bần vs Nút vặn
@ Các giống nho làm rượu vang
Hiện có 2 giống nho được dùng để làm rượu vang, đó là nho đỏ và nho trắng.
• Nho đỏ (red varieties) dùng làm rượu vang đỏ hoặc rượu vang trắng, bao gồm các giống nho phổ biến như: carbernet franc, cabernet sauvignon, merlot, syrah/ shiraz, pinot noir, malbec, carmenere,…
• Nho trắng (white varieties) dùng làm rượu vang trắng, bao gồm các giống nho phổ biến như: chardonnay, sauvignon blanc, riesling, gewurztraminer, chenin blanc, viognier, semillon, pinot grigio,…
Ráng học thuộc lòng nhé! 🙂
@ Phân biệt rượu vang đỏ và rượu vang trắng
Ngay trong tên gọi đã có thể phân biệt được 2 loại rượu này bởi màu sắc của rượu là khác nhau, rượu vang đỏ có màu đỏ đậm, trong khi rượu vang trắng có màu vàng nhạt hay vàng rơm. Ngoài ra, rượu vang đỏ và rượu vang trắng còn được phân biệt bởi thành phần nguyên liệu. Cụ thể: rượu vang đỏ được tạo thành do quá trình lên men của cả quả nho, tức là bao gồm cả ruột và vỏ nho; trong khi rượu vang trắng được tạo thành do quá trình lên men của chỉ ruột nho, tức là không bao gồm vỏ nho, mà nước ép từ ruột nho đều không màu.
Nho đỏ có thể làm ra rượu vang đỏ và rượu vang trắng nhưng nho trắng lại không thể dùng để làm rượu vang đỏ được
20 ĐIỀU THÚ VỊ NÊN BIẾT VỀ RƯỢU VANG
- Pháp và Italia chiếm tới 40% sản lượng rượu vang toàn thế giới. Nhưng 2 quốc gia này cũng đồng thời “nốc” gần hết và chỉ xuất khẩu khoảng 1% sản lượng của họ mà thôi. Trong các nước nói tiếng Anh, Australia là quốc gia tiêu thụ nhiều rượu vang nhất.
- Chúng ta có khuynh hướng uống vang trắng ở nhiệt độ lạnh và vang đỏ ở nhiệt độ ấm. Thực ra, nếu uống quá lạnh thì hương vị của nho sẽ bị kiềm tỏa trong mùi gỗ sồi của thùng đựng và chất tannin tiết ra từ vỏ cây lại bị phóng đại lên quá mức. Uống quá nóng cũng chẳng hay ho gì vì nó làm tăng độ cồn nhưng lại làm giảm mùi vị tannin, chất tạo cho rượu vang một vị rất đặc trưng trong miệng. Nhiệt độ phù hợp nhất với vang đỏ là 15-180C còn nhiệt độ thích hợp nhất với vang trắng là 8-120C.
- Để cho rượu vang “thở” là cách để nó toát ra hương vị quyến rũ. Nhưng nếu chỉ đơn giản là bật nút và dựng đứng chai rượu thì bạn sẽ không thể cảm nhận được hết. Bạn nên thông gió cho nó bằng cách tốt nhất là rót từ chai ra một bình khác.
- Mỗi người Trung Quốc bình quân chỉ uống 0,3 lít rượu vang một năm, trong khi con số này của người Pháp lên đến 59 lít.
- Có gần 60 loại nho ngon có thể làm nguyên liệu cho những loại rượu vang hảo hạng. Khá đặc biệt khi loại nho shiraz phổ biến (ở Pháp và Mỹ gọi là Syrah) từng được cho là có nguồn gốc từ Iran, một quốc gia Hồi giáo không có mấy người uống rượu vang. Giả thuyết cho rằng shiraz bắt nguồn từ thung lũng Rhone của Pháp xem ra hợp lý hơn.
- Loại nho không quyết định vị ngọt của rượu vang mà chính những nhà sản xuất mới là người quyết định. Loại nho nào cũng có thể tạo ra rượu ngọt hoặc rượu chát.
- Chai rượu vang đắt nhất là chai Chateau Lafite năm 1787 được bán với giá 160.000 USD vào năm 1985. Dĩ nhiên, nó quá cũ nên không thể uống loại rượu Bordeaux ở bên trong nhưng vẫn đắt vì từng thuộc sở hữu của cựu Tổng thống Mỹ Thomas Jefferson và có khắc tên họ viết tắt của ông trên đó.
- Lắc ly rượu vang không chỉ làm bạn trông sành điệu hơn mà còn giúp khứu giác của bạn cảm nhận hương vị tuyệt vời hơn. Lắc rộng làm tăng thiết diện tiếp xúc, mùi thơm sẽ càng thêm ngào ngạt.
- Ngày nay, khoảng 52% lượng rượu vang tiêu thụ ở Australia là vang hộp hoặc vang túi. 20 năm trước, tỷ lệ này là 64%.
- Chai rượu vang nào cũng có một vết lõm ở đáy. Có rất nhiều giả thuyết về xuất xứ cũng như tác dụng của nó. Ba giả thuyết chính là :– Để giúp xếp chồng lên nhau thuận tiện.- Các chai rượu vang đứng vững vàng với đáy lõm hơn là với đáy bằng.- Đáy lõm giúp lắng cặn ở các loại rượu vang đỏ ngày xưa và giúp rót ra dễ dàng hơn.
- Công ty rượu vang lớn nhất thế giới là Constellation Wines, trụ sở tại Fairport, NewYork (Mỹ). Mỗi năm công ty này bán ra hơn 9 triệu thùng.
- Nho và rượu vang chia sẻ hương vị khi kết hợp với nhiều loại thảo mộc, gia vị, rau cỏ, trái cây và chất hữu cơ khác. Chính vì thế những chuyên gia thẩm định thường sử dụng những thuật ngữ như “đào”, “vani” hay “ớt”.
- Tại sao có những chai rượu vang bị “dính” mùi nút bần? Phải chăng vì trong khi mở bạn sơ ý làm vỡ nút bần vào trong chai? Đó là một quan niệm sai lầm. Thực ra, kẻ phá hoại hương vị là một hợp chất hóa học từ chính nút bần.
- Champagne thường có màu trắng, nhưng nguyên liệu làm nên champagne lại có màu đỏ, chủ yếu là nho đỏ.
- Tại sao champagne rót ra lại sủi bọt? Trông có vẻ ngoạn mục nhưng lí giải khá đơn giản: Khi rượu lên men, carbon dioxide được tạo ra. Khi rượu đóng vào chai, khí này cũng bị đóng kín. Bật nút chai, áp suất được giải tỏa khiến khí bị hòa tan tạo thành những ly rượu sủi tăm đẹp mắt.
- Nếu rượu vang là một vật thể sống, nó sẽ nhanh chóng bị thối nát. Các nhà làm rượu không hề muốn có những vi khuẩn sống hoạt động trong rượu vang.
- Nước ép từ tất cả loại nho làm rượu vang đều rất trong. Vang đỏ được lên men với cả vỏ để tạo ra màu sắc.
- Chỉ có một số lượng tương đối nhỏ các loại rượu vang sản xuất hàng năm là có độ ngọt tăng lên theo thời gian cất giữ. Phần lớn là vang đỏ hảo hạng, vang trắng có độ ngọt cao và vài loại vang trắng chát danh tiếng.
- Tuổi thọ trung bình của cây sồi Pháp (dùng làm thùng đựng rượu vang) là 170 năm.
- Rượu vang có nguyên liệu rất tự nhiên so với những đồ uống có cồn khác.
Cách thưởng thức rượu vang bằng 6 giác quan “6 Senses”
Bạn có thể nghe đâu đó về “Nghệ thuật thưởng thức rượu vang 5S”. Giờ thì Tony sẽ chia sẻ một nghệ thuật khác một tí: “Nghệ thuật thưởng thức rượu vang bằng 6 giác quan – 6S”
- See (Ngắm): Đưa ly lên tầm mắt, ngắm nhìn màu nâu (hoặc vàng nhạt) óng ánh, sóng sánh dưới ánh đèn…một cách sành điệu! Trong trong khung cảnh lãng mạn của ánh nến và ly rượu được làm bằng pha lê cao cấp thì càng chuẩn! Nếu bạn có chút sành điệu thì nhìn màu sắc của rượu vang có thể đoán được loại nho. Chạm được giác quan thứ nhất.
- Swirl (Lắc): Lắc rượu vang không phải chỉ để trông thật sành điệu đâu nhé. Việc lắc rượu vang là để giúp cho rượu vang “thở” – tiếp xúc với nhiều oxy hơn, và thể hiện được nhiều tầng lớp hương vị đang “bó chặt” trong rượu. Đặc biệt, những dòng vang đậm đà hương thơm cần không gian và thời gian để toả hương, ví dụ như rượu vang Bordeaux, rượu vang Tuscany, hoặc những dòng cao cấp của Burgundy, Barolo, Barbaresco… Mùi hương “sống dậy” sẽ được lưu giữ lại ở phần bầu trên của chiếc ly (được thiết kế cho nhiệm vụ quan trọng này!). Rượu vang càng cũ, cần lắc càng sung (hoặc cần rót vào bình chuyên dụng để rượu thở). À, lưu ý là với vang sủi thì không nên lắc quá nhiều khiến bọt tan biến nhanh quá, hoặc với vang đã có nhiều năm tuổi (từ 15-20 năm trở lên) thì không nên lắc mạnh. Giác quan thứ 2 được kích hoạt.
- Sound (cụng ly tạo âm thanh): Phần này thì Tony chế ra thêm vì thấy đây là phần quan trọng không được nhắc đến trong “các bước thưởng thức rượu vang” theo chuẩn. Nâng ly cụng ly để chúc mừng trước khi uống là phần không thể bỏ qua đúng không?! 2 lưu ý nhỏ: 1. Cầm phần chân ly, không cầm phần bụng ly vì nhiệt bàn tay có thể làm mất nhiệt độ lý tưởng của rượu bên trong và tạo ra những vết mờ trên ly rất kém sang; 2. Nghiêng ly để cụng phần bụng ly để có thể tạo tiếng vang thật đã mà lại an toàn không sợ vỡ ly (so với nếu cụng mép trên cùng của ly). Thính giác được thỏa mãn!
- Sniff / Smell (Ngữi): Đưa ly lên mũi cảm nhận mùi hương đã được giữ lại ở phần bầu ly: mùi quả gì, mùi hoa gì, mùi lá cây gì, mùi gỗ, mùi khoáng…! Khép bờ mi lim dim để phiêu bồng theo mùi hương, tạm gác thế giới, mọi thứ xung quanh…để tận hưởng! Lúc này giác quan thứ 4 được phát huy.
- Sip (Làm một hớp): Vừa đủ một hớp nhỏ thôi nhé! Đừng vội nuốt ngay mà hãy đảo rượu liên tục trong khoang miệng (đảm bảo là đừng diễn sâu qua như súc miệng thì phô quá!) để rượu tiếp xúc tất cả các đầu dây thần kinh của khướu giác…! Cảm nhận thông qua vị giác: ngọt, chua, mặn, chát, đắng…như là một phần của hương vị cuộc đời! Thêm một giác quan thứ 5 được gọi dậy!
- Savor (Tận hưởng tổng thể): Hãy nhắm mắt lại và tận hưởng tổng thể về rượu vang, tất cả hương và vị rượu hoà quyện với nhau đem lại một tổng thể, một hậu vị… Bạn có thể ngắm lại chai rượu, tên của loại nho, vùng & năm sản xuất để ghim với hương vị của rượu mà bạn mới thưởng thức. Dữ liệu tích lũy này sẽ mang lại cho bạn một nền tảng, nâng tầm cảm nhận và thưởng thức rượu của bạn! Bước này Tony gọi là kích hoạt giác quan thứ 6!
Hy vọng với những thông tin sơ khởi trên thì bạn có thêm cảm hứng cho hành trình khám phá sâu hơn về rượu vang hoặc ít nhất có thêm kiến thức để để chém gió!
Khám phá rượu vang và ẩm thực sẽ luôn là niềm đam mê bất tận của Tony. Và nếu bạn cũng có chung đam mê và muốn cùng Tony chia sẻ kiến thức và trải nghiệm, khám phá những địa điểm ẩm thực xứng tầm doanh nhân thì hãy kết nối bằng cách gửi email đến coachtonythaison@gmail.com để cùng nhau lập nhóm “Doanh Nhân & Ẩm Thực” nhé. Số lượng của Nhóm này sẽ rất giới hạn để đảm bảo “chất lượng & hợp gu”. Tony sẽ có phản hồi chi tiết việc kết nạp và lịch offline ra mắt chính thức!
Nếu bạn cảm thấy có giá trị với ai đó, hãy chia sẻ cho nhiều người khác nhé!
Kiến thức là để cho đi mà!
Coach Tony Thái Sơn
Doctor of Business Administration
Master of Development Economics
Business Coach – ActionCOACH
tonythai@actioncoachcbd.com
Tel.: 091 908 1356